Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ulucanlar Cezaevi Müzesi’nde düzenlenen 1982 Yerine 2023 Anayasası Sempozyumu’nda açıklamalarda bulundu.
Erdoğan’ın açıklamalarından öne çıkanlar:
– Bugün 12 Eylül. Bundan tam 43 yıl önce Türkiye en karanlık günlerinden birini yaşadı. Keşke Ulucanlar’ın, Mamak’ın, Diyarbakır Cezaevi’nin o günleri anlatacak bir dili olsaydı. Hüseyin Kulmahmut gibi öldürülen gençlerin vebali, darbecileri ahirette bırakmayacak. Tüfek dipçiği darbeleriyle hapsedilenlerin tamamı serbest bırakıldı. Bu örnek bile işin ne kadar iddialı olduğunun göstergesidir.
– 1987’den bu yana 23 kez değişikliğe uğramış, hatta 2017’de tarihi bir değişiklik yapılmış olsa da elimizdeki metin darbe yazısıdır. Her değişikliğin anayasanın anlam bütünlüğünü bozduğu bir gerçektir. Bu hedefle 10 yıl önce TBMM çatısı altında yeni bir anayasa çalışmalarına başladık. Siyasi katılımın en yüksek olduğu çalışma, muhalefet partilerinin kaçması nedeniyle sağlıksız kaldı. Ülkemize özgürlükçü bir sivil anayasa kazandırma hedefimizden vazgeçmedik.
– Yine de milletimize verdiğimiz sözü yerine getirmeye devam ettik. Geçtiğimiz yıl anayasa konusunda söyleyecek sözü olan bilim adamlarımızın temsilcilerinin katıldığı bir çalıştay düzenledik. Daha sonra kendi anayasamızı hazırladık. Ne yazık ki bu süreçte MHP ve AK Parti dışında kimse yeni bir anayasa düzenlemesi hazırlamadı. Sıra somut adımlar atmaya gelince muhalefet diğer tarafa dönüp ortadan kayboldu.
– Her ne kadar onlarla aynı fikirde olmamak mümkün olmasa da. Parti içinde farklı çalkantılar, ittifak ortakları arasında farklı kavgalar, içeride ve dışarıda farklı selamlaşmalar. Herkes kendi kavgasına bu kadar dalmışken, kim yeni anayasa ve emek gerektiren bir iddiaya niye bulaşsın ki?
“Mücadeleyi asla bırakmayacağız”
– Bizim için yeni anayasa sorunu her zaman ön planda olmaya devam ediyor. Türkiye Yüzyılı hedefimizin bir kolu olan yeni anayasayı milletimize ulaştırıncaya kadar çabamızdan asla vazgeçmeyeceğiz.
“Çok daha iyi bir anayasayı hak ediyoruz”
– Dünyada BM’de temsil edilen ülke sayısı kadar anayasa var. Her ülke kendi tarihine, siyasi ve toplumsal ihtiyaçlarına göre farklı bir anayasal süreç yaşamıştır. Türkiye’nin anayasal süreci 200 yıl sürüyor. Cumhuriyet döneminde de anayasal deneyimlerimiz oldu. Ancak 1960’tan bu yana anayasalarımız darbelerle şekillendi ve yürürlüğe konuldu. Türkiye gibi 2000 yıllık devlet geleneğine, ilk yüzyıla ulaşan cumhuriyet tecrübesine, 73 yıllık demokrasi tecrübesine sahip bir ülke, çok daha yeterli bir anayasayı hak ediyor.
– Mesela ABD anayasası 27 kez değişmesine rağmen hâlâ ülkenin ihtiyaçlarını karşılayabiliyor. Kağıt üzerinde güzel metinlere sahip anayasaları olan ancak demokrasiden ve hukukun üstünlüğünden uzak uygulamalara devam eden ülkeler de var. “Medeniyet tarihimiz anayasa açısından çok zengindir.”
